Giới thiệu
Gần đây, các công cụ hỗ trợ lập trình AI qua dòng lệnh (agentic coding CLI) ngày càng được cộng đồng phát triển phần mềm quan tâm. Nhiều công cụ cho phép bạn dễ dàng chạy các mô hình AI hỗ trợ lập trình ngay trên máy tính cá nhân thông qua Ollama hoặc LM Studio. Nhờ đó, mã nguồn và dữ liệu của bạn luôn được đảm bảo an toàn, bạn có thể làm việc mà không cần kết nối Internet, không phải lo lắng về độ trễ hoặc phí dịch vụ đám mây.
Đặc biệt, các mô hình ngôn ngữ nhỏ (Small Language Models – SLMs) hiện nay có khả năng xử lý tốt các tác vụ lập trình thường gặp, nhiều trường hợp có thể cạnh tranh với các trợ lý AI lớn, nhưng lại chạy mượt mà trên máy tính cấu hình vừa phải, không đòi hỏi phần cứng chuyên dụng.
Bài viết sẽ giới thiệu 5 mô hình AI nhỏ nổi bật nhất hỗ trợ lập trình mà bạn có thể tự vận hành ngay tại chỗ. Tất cả đều dễ dàng tích hợp vào các công cụ dòng lệnh, phần mở rộng cho VS Code, giúp bạn đưa AI vào quy trình làm việc mà vẫn chủ động kiểm soát dữ liệu và quyền riêng tư.
1. gpt-oss-20b (Cao cấp)
gpt-oss-20b là mô hình mã nguồn mở chuyên về suy luận và lập trình của OpenAI, phát hành dưới giấy phép Apache 2.0, cho phép bạn sử dụng, chỉnh sửa và tự triển khai trên hạ tầng riêng.
Sở hữu 21 tỷ tham số với kiến trúc Mixture-of-Experts tối ưu, mô hình này đạt hiệu năng gần như ngang bằng với các mô hình lý luận độc quyền như o3-mini ở hầu hết các bài kiểm tra lập trình, nhưng vẫn có thể chạy tốt trên GPU phổ thông.
Phù hợp với các chủ đề STEM, lập trình và kiến thức tổng quát, gpt‑oss‑20b lý tưởng để làm trợ lý cá nhân trong IDE, agent tự động trên thiết bị, hoặc các công cụ cần khả năng suy luận mạnh mà không phụ thuộc vào dịch vụ đám mây.
Ảnh: Introducing gpt-oss | OpenAI
Điểm nổi bật:
- Mã nguồn mở: hoàn toàn miễn phí cho sử dụng cá nhân hoặc thương mại, dễ dàng chỉnh sửa và tự triển khai.
- Hỗ trợ lập trình & sử dụng công cụ: có thể gọi hàm, thực thi mã Python, tích hợp quy trình agentic.
- Kiến trúc MoE tối ưu: 21 tỷ tham số nhưng chỉ cần ~3,6 tỷ hoạt động cho mỗi token, tốc độ xử lý nhanh.
- Hiểu ngữ cảnh dài: hỗ trợ tới 128k token, thích hợp làm việc với dự án hoặc tài liệu lớn.
- Kết quả đầu ra có cấu trúc: tạo ra chuỗi suy luận từng bước rõ ràng, trả về dữ liệu JSON theo khuôn mẫu giúp dễ tích hợp vào hệ thống khác.
2. Qwen3-VL-32B-Instruct
Qwen3-VL-32B-Instruct là một trong những mô hình mã nguồn mở hàng đầu hỗ trợ lập trình với khả năng phân tích hình ảnh, cực kỳ hữu ích cho lập trình viên thường xuyên làm việc với ảnh chụp màn hình, giao diện, sơ đồ hoặc code nhúng trong hình ảnh.
Dựa trên nền tảng đa phương tiện 32 tỷ tham số, mô hình này vừa có khả năng suy luận mạnh, vừa tuân thủ chỉ dẫn rõ ràng, vừa giải mã nội dung hình ảnh trong các tình huống kỹ thuật thực tế. Nhờ đó, bạn có thể dễ dàng debug từ ảnh chụp màn hình, đọc sơ đồ kiến trúc, trích xuất code từ hình, và được hỗ trợ lập trình từng bước dựa trên bối cảnh trực quan.
Ảnh: Qwen/Qwen3-VL-32B-Instruct
Điểm nổi bật:
- Phân tích code qua hình ảnh: nhận diện giao diện, đoạn code, log và lỗi trực tiếp từ ảnh hoặc ảnh chụp màn hình.
- Hiểu sơ đồ và giao diện: phân tích sơ đồ kỹ thuật, flowchart, bố cục UI để hỗ trợ phân tích chuyên sâu.
- Suy luận mạnh mẽ: giải thích chi tiết, hỗ trợ debug, refactor và tư duy thuật toán.
- Tối ưu cho quy trình lập trình: hỗ trợ hội thoại nhiều lượt, hướng dẫn từng bước hiệu quả.
- Dễ tiếp cận: có sẵn trên Hugging Face, dễ tự triển khai, tinh chỉnh và tích hợp vào các công cụ lập trình.
3. Apriel-1.5-15B-Thinker
Apriel‑1.5‑15B‑Thinker là mô hình mã nguồn mở của ServiceNow-AI, tập trung vào khả năng suy luận và giải quyết các bài toán kỹ thuật thực tế với phương pháp “nghĩ trước khi viết code”.
Với 15 tỷ tham số, Apriel được thiết kế phù hợp với quy trình phát triển phần mềm thực tế như làm việc trên IDE, agent tự động sinh code, trợ lý CI/CD. Mô hình có khả năng đọc hiểu code, đề xuất thay đổi và giải thích lý do lựa chọn một cách chi tiết.
Quá trình huấn luyện chú trọng vào giải quyết vấn đề từng bước, giúp triển khai tính năng mới từ mô tả tự nhiên, tìm lỗi phức tạp nhiều file, sinh test và tài liệu chuẩn cho doanh nghiệp.
Ảnh chụp màn hình: Artificial Analysis
Điểm nổi bật:
- Ưu tiên suy luận trước khi code: tăng độ tin cậy cho các tác vụ phức tạp.
- Sinh code đa ngôn ngữ: viết và chỉnh sửa code ở các ngôn ngữ phổ biến (Python, JS/TS, Java…) theo phong cách chuyên nghiệp.
- Đọc hiểu sâu codebase: xử lý đoạn code lớn, truy vết logic giữa các hàm/file, đề xuất sửa chữa hoặc cải thiện mã nguồn.
- Hỗ trợ debug và sinh test: tìm lỗi, đề xuất bản vá tối giản, sinh các test unit/integration phòng tránh lỗi lặp lại.
- Dễ triển khai: có mặt trên Hugging Face, phù hợp với môi trường doanh nghiệp yêu cầu bảo mật.
4. Seed-OSS-36B-Instruct
Seed‑OSS‑36B‑Instruct là mô hình ngôn ngữ chủ lực dành cho lập trình hiệu năng cao và xử lý các bài toán phức tạp ở quy mô sản xuất của ByteDance-Seed.
Kiến trúc transformer 36 tỷ tham số giúp mô hình đạt hiệu năng nổi bật trên các bài kiểm tra kỹ thuật phần mềm, có khả năng sinh, giải thích và debug code ở nhiều ngôn ngữ khác nhau, đồng thời giữ được ngữ cảnh với các dự án lớn.
Mô hình được tinh chỉnh để nắm bắt ý định của lập trình viên, xử lý các tác vụ nhiều lượt (multi-turn), sinh ra mã nguồn có cấu trúc và có thể chạy ngay, giúp giảm thời gian chỉnh sửa. Rất phù hợp để làm trợ lý IDE, kiểm tra code tự động và xây dựng quy trình lập trình agentic.
Ảnh chụp màn hình: Artificial Analysis
Điểm nổi bật:
- Hiệu năng lập trình hàng đầu: đạt thứ hạng cao trên SciCode, MBPP, LiveCodeBench, ngang hoặc vượt các mô hình lớn về độ chính xác sinh code.
- Đa ngôn ngữ: xử lý tốt Python, JS/TS, Java, C++, Rust, Go cùng các thư viện phổ biến, thích nghi với phong cách từng hệ sinh thái.
- Hiểu ngữ cảnh dự án: xử lý, suy luận đa file, đa codebase, hỗ trợ phân loại và xác định lỗi, refactor hoặc thêm tính năng mới.
- Tự triển khai hiệu quả: giấy phép Apache 2.0 cho phép sử dụng nội bộ, tối ưu cho các công cụ phát triển tốc độ thấp.
- Suy luận có cấu trúc, tích hợp công cụ: tạo chuỗi phân tích từng bước, tích hợp với các công cụ kiểm tra mã nguồn (lint, trình biên dịch) để đảm bảo code sinh ra có thể kiểm chứng.
5. Qwen3-30B-A3B-Instruct-2507
Qwen3‑30B‑A3B‑Instruct‑2507 là mô hình Mixture-of-Experts thế hệ mới thuộc họ Qwen3, phát hành tháng 7/2025, tối ưu hóa cho việc tuân thủ hướng dẫn và các nhiệm vụ phát triển phần mềm phức tạp.
Với tổng 30 tỷ tham số nhưng chỉ cần 3 tỷ hoạt động cho mỗi token, mô hình này cho hiệu năng lập trình ngang ngửa các mô hình lớn dạng dense, nhưng vẫn đảm bảo sử dụng tài nguyên hiệu quả.
Mô hình nổi bật về khả năng phân tích nhiều bước, xử lý chương trình đa file và tích hợp công cụ vào quy trình phát triển. Được tinh chỉnh theo hướng tuân thủ chỉ dẫn, Qwen3‑30B‑A3B‑Instruct‑2507 dễ dàng tích hợp vào phần mở rộng IDE, agent tự động sinh code và pipeline CI/CD, giúp đảm bảo quá trình suy luận rõ ràng từng bước.
Ảnh: Qwen/Qwen3-30B-A3B-Instruct-2507
Điểm nổi bật:
- Hiệu năng MoE, suy luận mạnh: 30 tỷ tổng/3 tỷ hoạt động mỗi token, tối ưu cho trợ lý lập trình thời gian thực.
- Hỗ trợ gọi công cụ & hàm: tích hợp sẵn khả năng thực thi API, hàm và công cụ trong quy trình lập trình, phù hợp với mô hình agentic.
- Cửa sổ ngữ cảnh lớn: hỗ trợ tới 32K token, xử lý tốt các dự án nhiều file, đặc tả chi tiết trong một lượt truy vấn.
- Mã nguồn mở: giấy phép Apache 2.0 cho phép tự triển khai, tùy chỉnh, tích hợp vào hệ thống doanh nghiệp mà không lo bị phụ thuộc nhà cung cấp.
- Hiệu năng kiểm chứng: đạt điểm cao trên HumanEval, MBPP, LiveCodeBench, CruxEval, thể hiện khả năng sinh mã nguồn và phân tích vượt trội.
Tổng kết
| Mô hình | Ứng dụng phù hợp nhất | Ưu điểm chính & ứng dụng tại chỗ |
|---|---|---|
| gpt-oss-20b | Lập trình & suy luận nhanh | • 21B MoE (3.6B active) • Suy luận mạnh, lập trình đa dạng • Ngữ cảnh tới 128k Chạy tốt trên GPU phổ thông • Phù hợp cho IDE hỗ trợ AI |
| Qwen3-VL-32B-Instruct | Lập trình + phân tích hình ảnh | • Đọc ảnh chụp màn hình, sơ đồ • Suy luận mạnh • Tuân thủ chỉ dẫn Phù hợp cho UI/debug • Hỗ trợ đa phương tiện |
| Apriel-1.5-15B-Thinker | Quy trình “nghĩ trước khi code” | • Suy luận từng bước • Sinh code đa ngôn ngữ • Tìm lỗi, sinh test Nhẹ, ổn định • Lý tưởng cho CI/CD, agent kiểm tra PR |
| Seed-OSS-36B-Instruct | Lập trình chính xác cấp dự án | • Hiệu năng benchmark cao • Hiểu dự án lớn • Suy luận có cấu trúc Độ chính xác hàng đầu • Chuẩn doanh nghiệp |
| Qwen3-30B-A3B-Instruct-2507 | Lập trình MoE & tích hợp công cụ | • 30B MoE (3B active) • Gọi tool/hàm • Ngữ cảnh tới 32k Nhanh, mạnh • Tối ưu cho quy trình agentic |
—
Tham khảo thêm các gợi ý ChatGPT sáng tạo nội dung hay nhất của tôi.







